Çalışanlarda Tükenmişlik Sendromunu Azaltmanın Yolları

Tükenmişlik sendromu, günümüzde iş hayatının her alanında insanları olumsuz etkileyen ciddi bir sosyal sorun olmakla birlikte detaylı olarak tartışılması ve işlevsel çözümler için fikirler geliştirilmesi gereken bir konudur. Teknolojik gelişmeye, maddi refaha ve modern yeniliklere rağmen insanlar daha yalnız ve yüzeyseldir. Yaşam standartlarını sürekli iyileştirmek için çabalar, daha fazlasını ve daha iyisini isterler. Tüm bu çabalara rağmen kendilerini mutlu hissetmezler. Kendini gerçekleştirme yolculuğunda maddi ve manevi ihtiyaçlarını giderme telaşı içinde olan bireyler, sahip oldukları ya da içinde bulundukları durum nedeniyle her zaman daha fazla mücadele ederler. Bu düzenin hem nedeni hem de sonucu olarak tereddüt ve boşluğu asla kabul etmeyen acımasız bir çalışma biçimi, bireyler için son derece zordur. Bu durumda ise tükenmişlik sendromu belirtileri görülebilir.

Çalışanlarda Tükenmişlik Sendromu Nedir?

Çalışanlarda tükenmişlik sendromu, meslek hastalığı olarak da bilinmektedir. Bu durum, aşırı uzun sürekli stresin neden olduğu duygusal, fiziksel ve zihinsel yorgunluk halidir. Bu, çalışanlar sürekli olarak bunaldığında, duygusal olarak yorgun olduklarında ve gereksinimlerini karşılamadıklarında meydana gelir. Devam eden iş stresi, işyerinde belirli pozisyonlardaki çalışanların ilgisini ve motivasyonunu azaltır. Bu durum mesleki tükenmişliğin temelini oluşturmaktadır. Tükenmişlik sendromu belirtileri kendini yorgunluk, travmatik stres ve dolaylı travma gibi durumlarla gösterir. Çalışan tükenmişliği, diğer insanların sorunlarına empati duyma ve iş süreçlerini iyileştirme çabaları gibi birçok kümülatif sonuçla ortaya çıkan üst düzey bir zihinsel durumdur.

Mesleki Tükenmişlik Sebepleri Nelerdir?

Tükenmişlik sendromu belirtileri çoğu zaman işte; fiziksel, zihinsel veya duygusal olarak yorgun, motivasyonsuz, karamsar, duyarlı, odaklanamayan, çalışamayan, iş arkadaşlarıyla olan sorunlarını düşünen, iş dışındaki iş sorunları, iş yaşam dengesinin bozulduğu ve genellikle iş tatmininin azaldığı şeklindedir.

Çalışanlarda Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Tükenmişliğe neden olabilecek birçok kişisel ve kurumsal faktör vardır, ancak en yaygın ve iyi bilineni strestir. Stresin bireyler üzerinde olumlu etkilerinin yanı sıra birçok olumsuz etkisi olmakla birlikte özellikle iş hayatında tükenmişlik düzeyine yol açan ciddi bir faktördür. Özellikle tıp sektöründe, insanlarla sürekli iletişim gerektiren meslek gruplarında ve yöneticilerde çok yaygın olan stres, yönetilemez olduğunda bireyin psikolojisini ve iş kalitesini etkiler. Çok fazla veya çok az iş yükü de tükenmişlik sendromu belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Potansiyelinize uygun yetersiz işler veya aşırı iş yüküne maruz kalmak zamanla tükenmişliğe neden olabilir. Yanlış meslek seçimi, sevilen bir mesleği yapamama veya sadece maddi nedenlerle çalışmak zorunda olması da tükenmişlik hissine sebep olur. Aynı işi aynı pozisyonda uzun süre yapmak monoton olabilir ve mesleki körlüğe, iş tatmininin azalmasına ve tükenmişliğe yol açabilir. Ayrıca çalışmalar, çok sıcak veya soğuk çalışma ortamları, ısı ve nem sorunları, yetersiz veya aşırı aydınlatma, kirli hava ve toz, toksik maddeler ve radyasyon, iş kazaları gibi faktörlerin çalışan stresine neden olan faktörler olduğunu göstermiştir. Tüm bu durumlarda ise tükenmişlik sendromu belirtileri ortaya çıkar.

Tükenmişlik Sendromu Nasıl Azaltılır?

Tükenmişlik sendromu hem kurumsal hem de kişisel nedenlerden kaynaklandığından, yöneticiler ve çalışanlar önleme ve çözümden sorumludur. Şirket, çalışanların tükenmişliği nedeniyle önemli iş kaybına ve maddi zarara uğrayabileceği için kurumların ve yöneticilerin tükenmişliği önlemeye yönelik stratejilere sahip olmaları oldukça önemlidir. Organizasyon çatısı altında, uzun çalışma saatlerinin azaltılması, düşük ücret sorunlarının ortadan kaldırılması, tatil ve sosyal aktivite fırsatlarının artırılması, personel eksikliğinin giderilmesi, net görev tanımları, düzenli ekip toplantıları, sürekli eğitim fırsatlarının sağlanması, ücret kaynaklarının artırılması, danışmanlık hizmetlerinin sağlanması gibi çözümler ile tükenmişlik sendromu belirtileri ortadan kaldırılabilir.

Duygusal Zeka ile Çalışan Tükenmişliğine Nasıl Cevap Verilir: 5 Güçlü Strateji

Duygusal zeka ve tükenmişlik arasındaki bağlantı, EQ’nun pozitif duygusal yönetim boyutu ile duygusal yorgunluk boyutu arasında negatif bir ilişki olmasıdır. Bu açıdan EQ’nun empatik duyarlılık boyutunun duygusal kırıklık ile negatif ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu, çalışanlar duygularına olumlu davrandıklarında, yani olumlu bir bakış açısına sahip olduklarında daha az duygusal yorgunluk yaşadıkları anlamına gelmektedir. Çalışanlar ne kadar empatik olursa, o kadar az duygusal yorgunluk yaşarlar. Dolayısıyla empati, iş dünyasının belirleyici bir özelliğidir. Ancak uzun vadeli, yüksek yoğunluklu empati, tükenmişliği azaltmak yerine artırma eğilimindedir. Bu nedenle empatik duyarlılık ile tükenmişlik sendromu arasında bir pozitif ilişki vardı.

1. Nasıl Olduklarını Sorun… Doğru Şekilde

Tükenmişlik sendromu belirtileri ve nedenlerini ortadan kaldırmak için ilk olarak çalışanlarınıza nasıl olduklarını sormalısınız. Bu açıdan meraklı, açık ve yargılamayan bir tutum sergilemek esastır. Duygular hakkında konuşmak için kültürel normlar belirlemeniz gerekir. Ancak duygular hakkında soru sormayı normal bir şekilde yapmalısınız. Bir lider olarak kendi duygularınızı hem savunmasız/gerçek hem de işyerine uygun bir şekilde paylaşmalısınız.

2. Onları Güçlendirmenin Yollarını Arayın Ve Onları Sürücü Koltuğuna Oturtun

Tükenmişliğin başlıca nedenlerinden biri kontrol eksikliğidir. Bu duyguya katkıda bulunan birçok faktör vardır. Ancak en yaygın olanlarından bazıları sürdürülemez bir iş yükü, esnek olmayan bir program, çok fazla toplantı ve daha fazlasıdır. Bu yüzden çalışanlarınızın daha fazla kontrol sahibi olduklarını hissettikleri bir bağlam oluşturmak için birlikte bir plan oluşturmalısınız.

3. Teşekkür Edin

Tükenmişlik sendromu belirtileri gösteren kişiler genellikle yüksek başarılı kişilerdir. Genel olarak bu kişiler işleri için fedakarlık yapar ve liderlerinin kendilerine teşekkür etmelerini bekler. Bu yüzden bir lider olarak çalışanlarınıza takdir duyduğunuzu belirtmeli ve teşekkür etmelisiniz.

4. Sosyal Bağlantıyı Teşvik Edin

Sosyal desteğin eksikliği, çalışan tükenmişliğinin önemli bir nedenidir ve yeniden bağlantı kurmak genellikle iyileşmeye başlamanın en etkili yoludur. Bireyler toplumda rahat bir yaşam sürdürebileceklerine inandıkları için toplumda yer edinmek, onun bir parçası olmak ve sosyalleşmek isterler. Sosyal kişiliklerini geliştirebilmeleri için içinde yaşadıkları topluma uyum sağlamaları, sağlıklı bir ruh haline sahip olmaları, var olan tüm toplumsal değerleri benimsemeleri ve yanlarında olmaları gerekmektedir. Sosyalleşme, bireyleri iş yerinde daha aktif hale getirir. Bu yüzden tükenmişlik sendromu yaşayan bir çalışanınızı sosyal bağlantıya teşvik etmeniz önemlidir.

5. Ortak Bir Birliktelik Duygusu Geliştirin

Bir liderin sahip olduğu en önemli işlerden biri, şirketin genel misyonu ve her bireyin buna katkıları hakkında ilgi uyandıran ve paylaşılan bir vizyon oluşturmaktır. Ortak bir iş duygusu geliştirmek, tükenmişlik sendromu için en iyi çözümlerden biri olabilir. Bu sayede tükenmişlik sendromu belirtileri ortadan kaldırılabilir.