Modern hayatın kişiye kazandırdığı birikim sayesinde, orijinal ve uyarlanabilir bir fikre ışık tutmak oldukça mümkün görünmektedir. Ancak bu denli inovatif bir fikri benimsemek ve yaymak insanlık için çok önemli olmasının yanı sıra, oldukça zordur. Fikrin yenilikçi bir fikir olarak sunulması için bazı inovasyon ve sürdürülebilirlik kurallara uyması gerekmektedir.
İnovatif Fikir Nedir?
İnovatif fikir; kimsenin aklına gelmeyen, yaratıcı fikir demek değildir. İnovatif bir fikrin, yeni bir beklentiye ve kitleye hizmet etmesi gerekmektedir. Yenilikçi anlamını taşıyan inovatif kelimesi, kişiye her ne kadar “öncü”, “ilham veren” gibi anlamları çağrıştırsa da bir fikrin bu sıfata sahip olması için çok daha fazla özelliğe sahip olması gerekmektedir.
İnovatif Fikirlerin Özellikleri
1. Uygulanabilirdir
Bir konuda fikir sunmak kadar, fikrin uygulanabilirliğini hesap etmek de oldukça önemlidir. Fikrin sunumu esnasında, nasıl gerçekleşeceğine dair ön görülerin sunulması; fikri daha mümkün ve gerçekçi gösterecektir.
2. Orijinaldir
Kelime anlamından da anlaşılacağı üzere, bir fikrin yenilikçi olmasının en büyük kuralı “özgün” olmasıdır. Farklı bir fikri yineleyen veya birebir olmasa bile esinlenmiş olan fikirler, inovatif bir fikir sayılmaz.
3. Sorun Giderir
Tıpkı bir icadın temelinde olduğu gibi inovatif bir fikrin temelinde de bir sorun veya bir ihtiyaç yer almaktadır. Fikri benimseyip, kullanacak olan kişilere katkı sunması, fikrin iyileştirme gücünün olduğuna işarettir. Bu da bir fikri yenilikçi kılmak için en önemli kurallardan biridir.
4. İhtiyaç Giderir
Bir fikrin, “inovatif fikir” olarak nitelendirilmesi için ortaya konulma aşamasında, bir ihtiyacın giderilmesi amacı güdülmeli ve bu ihtiyaç için çözüm olabileceği ispatlanmalıdır. İnsanların yaşam koşullarını daha verimli hale getirebilecek potansiyelde bir fikir, yenilikçi olarak adlandırılabilir.
İnovatif Fikir Nasıl Üretilir?
Yeni ve faydalı fikirler; bir kurumun, işletmenin ve hatta sektörün ayakta kalabilmesi adına büyük önem taşımaktadır. Kendini yinelemeyen, belirlenen normlar çerçevesinde piyasada olmayan bir fikrin peşine düşen bir oluşum, kısa sürede öne çıkacaktır. Değişim ve gelişimi destekleyici faktörlerin başında gelen inovasyon; yöneticiye ve çalışanlara farklı bir bakış açısı getirecek; dolaylı olarak kurum imajına fayda sağlayacaktır.
İnovatif bir fikrin sahip olması gereken özellikleri bilmek, inovatif bir fikir bulmak için tek başına yeterli değildir. İnovatif bir fikir elde etmenin farklı yöntemleri mevcuttur.
İnovatif fikir sahibi olmak için bazı yöntemler aşağıda belirtildiği gibidir:
1. Zorlukları Belirleyin
İnovatif fikirlerin özellikleri başlığı altında bahsettiğimiz gibi, fikrinizin bir sorunu çözebilir nitelikte olması oldukça önemlidir. Bu noktada bulacağınız inovatif fikir, kurum içine mi yoksa kurum dışına mı fayda sağlayacak sorusuna dikkat ederek yola çıkmak gerekir. Her iki yaklaşım için de fayda sağlayacak bir fikir üretme yolu ise geri bildirim alabileceğiniz alanlar yaratmaktır.
Ekip içinden alacağınız geri bildirimler, şu yollar ile mümkün olabilir:
- Çalışanların görüş ve önerilerini isimsiz bir şekilde sunabileceği bir öneri kutusu oluşturabilirsiniz.
- Çalışanların fikirlerini özgürce beyan edebileceği düzeyde bir ortam yaratabilir, düzenli toplantılar sayesinde birebir iletişim kurarak sağlıklı dönüşler alabilirsiniz.
Ekibiniz dışında, dışarıdan bir göz aracılığı ile fark edilebilecek bir sorun da, yaratıcı fikirlere öncü olabilmektedir.
Dış kaynaklardan geri bildirim almak için kullanabileceğiniz bazı yollar şu şekildedir:
- Müşterilerin sosyal medya üzerindeki geri bildirimleri,
- Öğrenme ve inovasyon üzerine düzenlenmiş konferanslar,
- Bir inovasyon danışmanı.
Gelen fikirler üzerine en ilgi çekici ve çoğunlukta olan fikri seçmek, size daha derin ve kapsamlı bir araştırma alanı tanır. Önceliklendirmeyi doğru yaptığınız takdirde, en fayda sağlayacak fikre bir adım daha yanaştınız demektir.
2. Fikrinizi Doğrulayın
Belirlediğiniz konu üzerinden, bu fikrin ilgilendirdiği hedef kitleyi saptamanız ve ardından fikrinizin sağlamasını gerçekleştirmeniz, fikrinizin özgün ve yararlı ilerleyebilmesi için gerekli altyapıyı sağlayacaktır. Bu noktada kontrol etmeniz gereken kriterler; fikrin pazar potansiyeli, denenmiş olmaması ve talep yoğunluğudur. Bu kriterlerin kontrolü için sosyal medya geri bildirimlerini ve ilgili literatürleri incelemelisiniz.
Fikrinizin inovatif oluşu yalnızca sizi değil, hedef kitleyi de tatmin ve ikna etmelidir. Karşı taraftan alacağınız olumsuz bir geri dönüş ile zaman harcadığınız fikir ve proje geçerliliğini yitirebilir. Bu nedenle iyi bir araştırma ve doğrulama süreci, fikir üretmenin en önemli aşamasıdır diyebiliriz.
3. Uygulayın
Fikrinizin inovatif özelliği taşıdığı konusunda eminliğe ulaştığınızda, geçmeniz gereken aşama uygulama aşamasıdır. Bu noktada aşama aşama ilerlemek ve her bir aşama için geri bildirim almak çok önemlidir. Alınan geri bildirimler sayesinde uygulamanın eksik yönleri gözden geçirilerek, iyileştirme fırsatı elde edilmektedir.
Deneme dolu ile ilerlediğiniz projenizin aşamaları ilerledikçe, sizin ve hedef kitlenizin beklentisi de şekillenecektir. Bu aşamada beklentiden yola çıkarak kendinize bir ölçeklendirme hazırlayabilir, başarı oranınızı ölçebilirsiniz. Beklentinin %100 oranda karşılanmadığı bir proje ise başarısız değil, iyileştirme ve geliştirmeye açık bir proje demektir.
4. Sonucu Ölçün
Bazı temel ölçü kriterleri ile fikrinizin inovatif değerini ve sağladığı faydanın ölçütünü öğrenebilirsiniz. Bu kriterleri belirleyecek ölçütlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Geri bildirim yoğunluğu.
- Fikir alışverişinde bulunulan çalışanların sayısı.
- Doğrulanan fikirlerin uygulama aşamasında ilerleme derecesi.
- Sağlanan gelir ve tasarruf oranı.
- Yeni bilgi elde edilmesi.
İçeriğimizin tamamından anlaşılacağı üzere; sahip olması gereken özellikleri ve izlenilmesi gereken yolu takip ederek, inovatif bir fikre ulaşmanız oldukça mümkündür. Bu aşamada bir danışman hizmeti almanız veya yaratıcı düşünme ve inovasyon üzerine katılım gösterdiğiniz bir eğitim, süreci sizin için hızlandırabilir ve kolaylaştırabilir.
İnovatif Düşünce Nedir?
İnovatif düşünmek sorunlara başka bir pencereden bakabilmeyi içerir. Bu düşünce yapısı bir beceri olarak da adlandırılır çünkü sorunları yeni fikir ve yaklaşımlarla çözmeye çalışır. İnovatif fikirler yaratıcı ve yenilikçidir, bu sebeple ilgi çeker. Amaç bilineni değiştirmek ya da var olana meydan okumaktır. Sürekli büyüyen ve gelişen kurumlarda inovatif fikirlere sahip bireylerin yer alması süreci destekleyen bir detaydır. Bu kişilerin kurumdaki varlığı ve pozisyonları, sorunları daha etkili şekilde çözmeyi, etkin iş uygulamaları üretmeyi ve organizasyonun daha esnek bir yapıya sahip olmasını kolaylaştırır.
Yenilikçi Düşünme Becerileri
İnovatif fikirlere sahip olan kişilerin gösterdiği ortak özellikler vardır. Bu özellikler genel olarak aşağıdaki gibi özetlenebilir.
1. Eleştirel Düşünme
İnovatif düşünce yapısına sahip olan kişilerin analitik ve eleştirel düşünme becerilerine de sahiptir. Bu kişiler çoğunlukla tümdengelim ve tümevarım tarzında akıl yürütme modelini kullanır ve problemleri bu şekilde çözüme ulaştırır. Durumları olduğu gibi değerlendirmek yerine her yönüyle analiz eden inovatif düşünce sahipleri bu şekilde süreci daha iyi yönetebilir. Olayların birbiri ile ilişkisini ve başka durumları etkileme ihtimalini çok yönlü olarak düşünürler, bu sebeple süreci iyileştirmek ve geliştirmek için yapıcı geri bildirimlere de sahiptirler.
2. Merak Etme
Bu fikirlere sahip olan kişiler yenilikçidirler, dolayısıyla yeni deneyimlere ve farklı bakış açılarına oldukça açıktırlar. Gerek geleneksel yöntemleri gerekse modern ve yeni ortaya çıkmış yöntemleri araştırmak ve uygulamak için büyük bir motivasyona sahiptirler. Bu motivasyon genel olarak merak etme güdüsünden kaynaklanmakla beraber bu kişilerin her şey hakkında bir ‘’neden’’ soruları vardır.
3. Problem Çözme
Bu fikirler ile ön plana çıkan kişiler aynı zamanda problem çözme konusunda da oldukça başarılıdırlar. Bir problemin nereden kaynaklandığını, nasıl ortaya çıktığını, etkilerinin ne olduğunu ve dolaylı olarak kimlere dokunduğunu analiz ederler. Bunlara ek olarak problemi çözmenin alternatif ve yaratıcı yollarını bularak kalıcı bir çözüm önerisi sunabilirler. Yapı itibari ile risk alabilen kişilerdir ve başarısız olsalar bile bu başarısızlıklardan ders çıkarıp üstüne koyarak devam etmeyi seçerler.
4. Özgün Olma
İnovatif fikirlere sahip olan kişilerin kendilerine özgü bir tarza sahiptirler. Düşüncelerini ifade etmek için farklı ve yaratıcı yollar bulma konusunda oldukça başarılıdırlar. Genellikle orijinal, yenilikçi ve yaratıcı fikirleri ile dikkat çekerler. Bu kişiler düşüncelerini etkin bir şekilde ifade edebildikleri için genelde bir değişimin ya da yeni bir yaklaşımın öncüsü olmaya eğilimlidirler. Tarih boyunca bu kişileri fikirleri ortaya atan ilk kişiler olarak görmek mümkündür ve bunun sebebi de düşünme becerilerinden kaynaklanır.
İnovatif Düşünme Becerileri Nasıl Geliştirilebilir?
İnovatif düşünme becerisi doğuştan gelmez, doğru adımlar ile bu beceriyi geliştirmek mümkündür. Her birey bu beceriyi geliştirme ve etkili bir şekilde kullanma potansiyeline sahiptir, yapılması gereken tek şey doğru yönlendirmedir. İnovatif fikir üretme becerisini geliştirmek için bazı ipuçları aşağıdaki gibidir:
- Fırsatları aramaktan çekinmemeniz gerekir. Dünya fırsatlarla doludur ve bu fırsatlara karşı açık olunduğunda bazı şeyler de kendiliğinden gerçekleşir. Gerek iş hayatında gerekse özel hayatta fırsatlara karşı farkındalıklı olmak ve bu fırsatlar için açık olmak önemlidir.
- Alternatif bakış açıları üretmek önemlidir, bu sebeple bir problemle karşılaştığınızda olası çözümlerin bir listesini yapmak gerekir. Ürettiğiniz alternatif çözüm yolları ne kadar çoksa, inovatif fikir üretme beceriniz de o kadar yüksektir.
- Başarısız olmaktan korkmamayı öğrenmelisiniz çünkü başarı da başarısızlık da sürecin bir parçasıdır. Başarısızlık size neyi yapmamanız gerektiğini öğretir. Bu sebeple kendinize başarısız olma izni vermek ve başarısızlıklardan ders çıkarmak tavsiye edilir.
- Öğrenmek, hayat boyu devam eden bir süreçtir bu sebeple kendi gelişiminize de alan yaratmak önemlidir. Gerek mesleki gerekse kişisel olarak bilgi ve becerilerinizi geliştirebileceğiniz eğitimlere ve eylemlere katılmaya özen gösterebilirsiniz.
- Kendi becerileriniz hakkında farkındalık sahibi olmak da önemlidir. Bu sebeple güçlü yanlarınızı keşfetmeye çalışabilir ya da bu yanları ortaya çıkaracak fırsatlar bulabilirsiniz.
- İnovatif fikirler üretmek için problem çözme ve eleştirel düşünme gibi becerileri nasıl yapacağınızı öğrenebilirsiniz. Kendi yöntemlerinizi keşfedene kadar bu yöntemlerden ilham alabilirsiniz.
- Karmaşık olarak gördüğünüz her bilgiyi bir makaradan ipliği çözer gibi daha basit ve anlaşılır olarak sunabilirsiniz. Bu sayede bir karmaşayı herkes tarafından anlaşılır hale sokabilir ve inovatif fikirler üretmek için bu karmaşadan ilham alabilirsiniz.
