İş stresi, işin gereklilikleri, çalışanın yetenekleri, kaynakları veya ihtiyaçları ile uyuşmadığında ortaya çıkan zararlı fiziksel ve duygusal tepkiler olarak tanımlanabilir. İş yerinde stres, sağlıksızlığa ve hatta yaralanmaya neden olabilir.
İş stresi kavramı genellikle meydan okuma ile karıştırılır, ancak bu kavramlar aynı değildir. Meydan okuma, bize psikolojik ve fiziksel olarak enerji verir ve yeni beceriler öğrenmemiz ve işimizde ustalaşmamız için bizi motive eder. Bir zorlukla karşılaşıldığında kendimizi rahatlamış ve tatmin olmuş hissederiz. Dolayısıyla meydan okuma, sağlıklı ve üretken çalışma için önemli bir bileşendir.
İş Stresini Artıran Faktörler
İş yeri stresi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir:
İş yerinde zayıf ilişkiler
Kötü iş yeri ilişkileri, çalışanların izole hissetmelerine neden olabilir. İş arkadaşlarıyla yaşanan çatışmalar, çalışanların işe gelme konusunda endişeli ve çekingen hissetmelerine neden olabilir.
Kapsayıcı olmayan bir iş ortamı da bir stres kaynağı olabilir. İşyerinde sosyal gruplara dahil olmayan çalışanlar çalışan ilişkilerini zayıflatacaktır . Bu, ekip üyelerinin bir aidiyet duygusu oluşturmasını ve değerli hissetmesini engeller.
Destek eksikliği
Yöneticilerden destek, eğitim ve yönlendirme eksikliği, işte kafa karışıklığına neden olabilir. Çalışan sorumlulukları ve görevleri konusundaki belirsizlik bir hayal kırıklığı kaynağı olabilir.
Uzun saatler ve ağır iş yükleri
Birçok iş, çalışanlar üzerinde daha uzun ve daha sıkı çalışmaları için artan bir baskı oluşturuyor. Şirketler, çalışanlarının çok büyük hacimli işleri kısa sürede tamamlamasını bekler. Bu yüksek beklentiler ve ağır iş yükleri, çalışanların önemli ölçüde zorlanmasına neden olabilir.
Kötü çalışma ortamı
Zorbalık ve tacizin gerçekleştiği çalışma alanları, stresli çalışanlar yaratır. Bu ortamlardaki ekip üyeleri, girdilerine değer verilmediğini hissedebilir. İş yerinde kendilerine nasıl davranıldığı üzerinde hiçbir kontrolleri yokmuş gibi hissetmek, çalışanlar için bir stres kaynağı olabilir.
Ayrımcılık
Irk, cinsiyet ve engellilik ayrımcılığı, işyerinde uzun süredir yaygın sorunlar olmuştur. Bu sorunlar, onları ilk elden deneyimleyenler için iş stresine neden olur.
Vücudunuz İş Stresine Nasıl Tepki Verir?
Stresin bir kuruluşu ve çalışanların fiziksel ve mental olarak olumsuz etkilediği alanlara bakalım:
Düşük moral ve motivasyon
Stres genellikle ekipleri sıkı teslim tarihlerine ve üretim hedeflerine uymaya zorlayarak ortaya çıkar. Ancak çalışanların moralini ve motivasyonunu azaltan ironik bir etkiye sahiptir. Bu, takımın verimliliğini oldukça kötü etkiler.
Kötü ruh sağlığı
Stres, depresyon ve anksiyete dahil olmak üzere birçok zihinsel sağlık sorununa neden olabilir. Zihinsel sağlığı kötü olan çalışanlar için stresin etkileri, altta yatan mücadeleleri daha da kötüleştirebilir.
Kötü fiziksel sağlık
Stres ve kötü insan sağlığı sonuçları arasında iyi belgelenmiş birçok bağlantı vardır. Stres, uyku bozuklukların , kilo alımına ve obeziteye, kardiyovasküler hastalığa ve hipertansiyona neden olabilir. Ayrıca zayıflamış bir bağışıklık sistemi, gastrointestinal problemler ve artan kalp krizi riski gibi diğer tehlikeli sağlık sorunlarına da neden olabilir.
İş Stresi ile Nasıl Başa Çıkılır?
Stres ile başa çıkmak için yapabileceğiniz birkaç küçük değişikliği inceleyelim:
Rahat Bir Ortamda Çalışın
Genellikle günlük sorumluluklarınızın çoğunu yerine getirdiğiniz çalışma ortamınız, ne yazık ki stresin önemli kaynaklarından olabilmektedir. Genellikle rahatsız masa, sandalye seçimi, konforsuz bir çalışma sebebiyle uzun sürede fiziksel rahatsızlıklara dolayısıyla da yoğun bir strese sebep olabilir.
Rahatsız bir sandalyede birkaç dakika oturursanız, stresli olduğunuzu fark etmeyebilirsiniz. Ancak bütün gün işte o sandalyede oturuyorsanız, sırtınız ağrıyabilir ve mental olarak etkilenir, stres seviyenizi kontrol edemez hale gelebilirsiniz. Ofis gürültüsü gibi küçük etkenler bile dikkati dağıtabilir ve düşük düzeyde stres yaratabilir. Sessiz, yatıştırıcı ve sakinleştirici bir çalışma ortamı geliştirmek için her türlü çabayı gösterin.
Öğle Molanızda Yürüyün
Hareketsiz bir yaşam tarzı birçok insan üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Öğle tatilinde biraz egzersiz yapmak, iş stresinin fiziksel ve duygusal etkileriyle savaşmanıza yardımcı olabilir.
Vaktiniz izin veriyorsa gün boyunca kısa egzersiz molaları vermeyi deneyebilirsiniz. Bu, stresi azaltmak, ruh halinizi iyileştirmek ve daha iyi bir forma girmek için iyi bir stratejidir.
İşe Giderken Müzik Dinleyin
Müziğin birçok avantajı vardır ve iş öncesi, sırası ve sonrasında etkili bir stres giderici olabilir. Kahvaltı hazırlarken hareketli bir müzik dinlemek, hayatınızdaki insanlarla ilişki kurmaya daha hazır hissetmenize yardımcı olabilir. Benzer şekilde, eve dönüş yolunda en sevdiğiniz müzikleri dinleyerek uzun bir günün stresini atmak, vardığınızda rahatlamanıza ve daha az endişeli hissetmenize yardımcı olacaktır.
Olumsuz Düşüncelerinizi Yeniden Değerlendirin
İş stresini uzaklaştırmanın en kolay yolu, kötü düşünceleri yeniden değerlendirmektir. İş yerinizde yaşadığınız sıkıntıları yeniden gözden geçirin ve İK danışmanınız ile bu düşünceleri paylaşın. Ekip arkadaşlarınız ile sıkıntılarınızı paylaşın. Eğer çözülebilecek bir konuysa işi terk etmek yerine çözüme odaklanın.
Stresinize Neden Olan Sorunu Çözün
Sorunun kaynağını bulduktan sonra sorununuza çözüm getirmeniz gerekmektedir. Stres seviyenizin kontrolden çıktığını düşünüyorsanız ve bunu kendi başınıza halledemiyorsanız bir koç veya danışmana ulaşın. Profesyonel destek almak, stres tetikleyicilerinizi belirlemenize ve profesyonel rahatlama teknikleri sağlamanıza yardımcı olacaklardır.
Farkındalık Kazanın
Doğru nefes alma, stres yönetimi de dahil olmak üzere birçok açıdan faydalıdır. Nefesinize odaklanmak için her iş günü en az beş dakika ayırın. Nefes egzersizleri, farkındalık kazanmada kısa vadede en etkili egzersizlerdendir.